کد مطلب:38609 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا حضرت امام علي 7در طول 25سال براي گرفتن حق خود (ولايت ) كاري نكرد؟ درطول اين چند سال به چه كار مشغول بود؟

بعد از رحلت نبي گرامي اسلام 6و غصب خلافت و كنار گذاشتن حضرت علي 7از صحنه ءسياسي و تصميم گيري در امور جامعهء اسلامي , آن بزرگوار لحظه اي درنگ نكرد و براي بازپس گيري حق مسلّم خويش تلاش بسيار نمود.

طبق گفتهء يكي از علماي بزرگ اهل سنّت , شب ها حضرت فاطمه 3را سوار برچهارپايي مي كرد و در مجالس انصار مي گردانيد و فاطمه 3از آن ها مي خواست از علي 7پشتيباني كنند.

آنها در پاسخ مي گفتند: اي دختر رسول خدا6 بيعت ما با اين ابوبكر انجام شده و كار از كار گذشته است و نمي توانيم نقض بيعت كنيم . اگر شوهر تو قبل از ابوبكر به سوي ما مي آمد, ما به او مراجعه كرده و رهبري او رامي پذيرفتيم .(1)

حضرت براي اثبات حقانيت خود بارها با استدلال ها و احتجاج هاي متين خود, از خليفه و هواداران اوانتقاد و به آن ها اعتراض مي كرد, ولي مرور ايام و سير حوادث نشان داد اين اعتراض ها سودي ندارد و خليفه وهوادارانش براي حفظ قدرت پافشاري زيادي دارند.

در اين هنگام امام بر سر دو راهي سرنوشت سازي قرار گرفت : يا مي بايست به كمك خاندان رسالت وعلاقه مندان خود قيام كند و با توسل به زور و قهر و غلبه , حكومت را قبضه كند, و يا وضع موجود را تحمل كرده و در حد امكان به حل مشكلات مسلمانان و انجام وظايف خويش بپردازد; از آن جا كه هدف در رهبري الهي ,مقام و قدرت و موقعيت نيست , لذا اگر رهبري اسلامي بر سر دو راهي قرار گيرد و ناگزير باشد از ميان مقام وهدف يكي را برگزيند, بايد از مقام دست برداشته و هدف را مقدم بدارد. علي 7با روبه رو شدن با چنين وضعي , راه دوم را انتخاب كرد.

حضرت در ارزيابي اوضاع و احوال جامعهء اسلامي و خطراتي كه آن را تهديد مي كرد, به اين نتيجه رسيد كه اگر در گرفتن حكومت اصرار بورزد و به زور و قدرت متوسل شود, وضعي پيش خواهد آمد كه تمام زحمات رسول خدا6و خون هاي پاكي كه در راه باور كردن نهال اسلام ريخته شد, هدر برود.

خود مي فرمايد: .(2)

خطرهايي كه در صورت قيام علي 7جامعهء اسلامي را تهديد مي كرد, زياد بود كه در ذيل به چند تا به طوراختصار اشاره مي كنيم :

1 امام اكثر دوستان فدايي و صميمي خود را از دست مي داد. از طرفي بسياري از صحابهء پيامبراكرم 6ه به حكومت علي راضي نبودند, كشته مي شدند. بديهي است با پيش آمدن چنين وضعي , قدرت مسلمانان به ضعف مي گراييد و با يك حملهء دشمنان قسم خورده و زخم ديده سقوط مي كرد.

2 بسياري از قبايل و گروه ها در سال هاي آخر عمر پيامبر6مسلمان شده و هنوز ور ايمان در دل آنان نفوذ نكرده بود; لذا وقتي با خبر شدند پيامبر6رحلت كرد, گروهي پرچم ارتداد را بلند كرده و عملاً باحكومت اسلامي در مدينه به مخالفت برخاستند.

روشن است , قيام امام براي خلافت در چنين وضعي به صلاح اسلام و مسلمانان نبود.

3 علاوه بر خطر مرتدان , خطر بزرگ عده اي بود كه ادعاي نبوت كردند, مانند مسيلمه كذّاب و سجاح , كه هر كدام با جمع بيروهاي زياد قصد حمله به مدينه , مركز حكومت اسلامي را داشتند.

4 خطر احتمالي حملهء روميان مسيحي به سرزمين هاي اسلامي , در صورت دو دستگي مسلمانان .

فعاليت امام 7در طول اين مدت :

1 تفسير قرآن و حل مشكلات بسياري از آيات و تربيت شاگرداني مثل ابن عباس ;

2 پاسخ به پرسش هاي دانشمندان ملل جهان , به خصوص دانشمندان يهودي و نصاري ;

3 تبيين حكم شرعي مسائل جديدي كه سابقه نداشت ;

4 تربيت و پرورش گروهي كه ضميري پاك و روحي آماده براي سير و سلوك داشتند;

5 تلاش و كوشش براي تأمين زندگي بسياري از مستمندان , تا آن جا كه با دست خود باغ احداث مي كرد وقنات حفر مي نمود و آن را در راه خدا انفاق مي كرد;

6 مشاور خوب و مورد اعتماد دستگاه خلافت در مسائل سياسي و حل مشكلاتي مهمي كه بر سر راه حكومت به وجود مي آمد.(3)

(پـاورقي 1.ابومحمد عبداللّه بن مسلم قتيبة دينوري , الاءمامة و السياسة, طبق نقل محدث قمي در بيت الاءحزان , ص 101 ترجمهء محمدمحمدي اشتهاردي .

(پـاورقي 2.نهج البلاغهء صبحي صالح , خطبهء 3

(پـاورقي 3.سيره پيشوايان , مهدي پيشوايي , ص 64ـ 72